Sáng 27/11, Quốc hội thông qua Luật Công đoàn sửa đổi. Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) được thông qua gồm 6 chương với 37 điều, tăng 4 điều so với Luật hiện hành.

Quốc hội bỏ phiếu biểu quyết tại phiên họp sáng 27.11

So với Luật hiện hành, dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) có một số điểm mới cơ bản như sau:

– Người lao động Việt Nam làm việc không có quan hệ lao động trên lãnh thổ Việt Nam có quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn. Bổ sung quyền gia nhập và hoạt động công đoàn tại công đoàn cơ sở (không có quyền thành lập và không trở thành cán bộ công đoàn) của người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Bổ sung quyền gia nhập Công đoàn Việt Nam của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp;

– Xác định và phân định rõ “Công đoàn Việt Nam” với “Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam”, quy định rõ 4 cấp công đoàn. Đồng thời, khẳng định “Công đoàn Việt Nam là tổ chức duy nhất đại diện của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động”;

– Bổ sung quyền giám sát, phản biện xã hội của Công đoàn;

– Bổ sung các trường hợp miễn, giảm, tạm dừng đóng kinh phí công đoàn và Chính phủ quy định về các trường hợp này sau khi thống nhất với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam;

– Tiếp tục duy trì mức đóng kinh phí công đoàn là 2%, cùng với đó, sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm làm rõ nguyên tắc quản lý, sử dụng tài chính công đoàn; sửa đổi, bổ sung các nhiệm vụ chi của tài chính công đoàn; bổ sung quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện việc phân cấp thu, phân phối kinh phí công đoàn; Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban hành tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn sau khi thống nhất với Chính phủ;

– Bổ sung trách nhiệm Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam định kỳ hai năm báo cáo Quốc hội về tình hình thu, chi và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn. Đồng thời, bổ sung trách nhiệm của Kiểm toán nhà nước, định kỳ hai năm một lần, thực hiện kiểm toán việc quản lý và sử dụng tài chính công đoàn và thực hiện kiểm toán đột xuất theo yêu cầu của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi)

Tài chính công đoàn có thể dùng xây nhà ở xã hội

Luật mới về công đoàn bổ sung nhiệm vụ chi tài chính công đoàn để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân thuê, góp phần cải thiện điều kiện sống của người lao động.

Luật sửa đổi đã tăng cường tính minh bạch trong quản lý tài chính công đoàn. Theo đó, việc sử dụng phải tuân thủ các nguyên tắc công khai, minh bạch, tiết kiệm và hiệu quả. Mỗi cấp của công đoàn chịu trách nhiệm quản lý và sử dụng quỹ công đoàn được giao.

Kế thừa luật hiện hành, tài chính công đoàn sẽ được sử dụng để giúp đỡ các thành viên công đoàn, như bảo vệ quyền lợi và dạy họ những kỹ năng mới, tổ chức các hoạt động văn hóa thể thao… Ngoài ra, luật mới bổ sung quy định tiền công đoàn còn được dùng để xây dựng nhà ở xã hội cho đoàn viên và người lao động thuê; làm công trình văn hóa, thể thao, hạ tầng kỹ thuật có liên quan phục vụ đoàn viên, người lao động.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Công đoàn sửa đổi, sáng 27/11

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có nhiệm vụ phân cấp thu, phân phối kinh phí công đoàn. Những nơi có tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp thì kinh phí công đoàn dành cho cấp cơ sở được phân phối cho tổ chức này theo số thành viên tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, số tiền đóng, tổng số người lao động tại doanh nghiệp tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Do Tài chính công đoàn được hình thành có nguồn từ ngân sách nhà nước cấp hỗ trợ và kinh phí công đoàn do Nhà nước ấn định trong luật, nên sau khi thống nhất với Chính phủ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban hành tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn. Chính phủ quy định chi tiết việc quản lý, sử dụng kinh phí công đoàn của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp.

Quốc hội quyết định duy trì mức đóng quỹ công đoàn 2%

Theo Luật sửa đổi, doanh nghiệp tiếp tục đóng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho nhân viên vào quỹ công đoàn.

Dù còn một số ý kiến khác, Thường vụ Quốc hội cho rằng tiếp tục thu 2% kinh phí công đoàn nhằm duy trì nguồn lực hiện có, bảo đảm nguồn tài chính để Công đoàn Việt Nam, nhất là công đoàn cơ sở thực hiện nhiệm vụ. Đó là nguồn lực chăm lo phúc lợi xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích của đoàn viên, người lao động; động viên, khích lệ họ gắn bó với đơn vị và cũng thúc đẩy doanh nghiệp có trách nhiệm hơn với người lao động.

Tuy nhiên so với luật cũ, luật mới bổ sung thêm các trường hợp được miễn, giảm, tạm dừng đóng phí công đoàn. Các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hợp tác xã giải thể, phá sản sẽ được xem xét miễn số tiền chưa đóng. Doanh nghiệp gặp khó khăn vì lý do kinh tế hoặc bất khả kháng, được xem xét giảm mức đóng.

Doanh nghiệp phải tạm dừng sản xuất, kinh doanh dẫn đến không có khả năng đóng kinh phí công đoàn thì được xem xét tạm dừng đóng tối đa 12 tháng. Hết thời hạn tạm dừng đóng, doanh nghiệp tiếp tục đóng và đóng bù cho thời gian tạm dừng.

Chính phủ thống nhất với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quy định việc miễn, giảm, tạm dừng đóng phí công đoàn.

Luật Công đoàn sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2025.

Nguồn tổng hợp