Bất chấp tỷ lệ cử tri bỏ phiếu thấp nhất trong lịch sử của nền Cộng hòa thứ 5, đảng Nền Cộng hòa tiến bước của tân Tổng thống Emmanuel Macron đã giành chiến thắng áp đảo ngay từ vòng đầu, hứa hẹn mang lại cho vị lãnh đạo trẻ tuổi quyền lực chưa từng có nhờ sự hậu thuẫn của nhánh lập pháp.

 

 

Quyền lực chưa từng có

 

Nền Cộng hòa tiến bước (REM), đảng trẻ mới thành lập của đương kim Tổng thống Emmanuel Macron đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử vòng 1 Hạ viện Pháp ngày 11/6. Chưa bao giờ dưới thời nền Cộng hòa Đệ ngũ, một đảng của Tổng thống lại nhận được số phiếu cao như vậy trong cuộc bầu cử Quốc hội. Với hơn 32% số phiếu nhận được, REM có thể hy vọng nhận được từ 415 – 455 ghế trên tổng số 577 ghế tại Cung điện Bourbon. Với kết quả này, REM sẽ là đảng nắm giữ thế đa số tuyệt đối cao nhất tại Hạ viện Pháp kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai và Tổng thống Macron sẽ có một sự hậu thuẫn lớn chưa từng có từ nhánh lập pháp.

 

Nói cách khác, sau ngày bỏ phiếu vòng hai 18/6 tới, ông Macron sẽ không chỉ là Tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Pháp mà còn nhiều khả năng trở thành Tổng thống Pháp nắm trong tay nhiều quyền lực nhất trong nhiều thập kỷ qua.

 

Việc có thể kiểm soát đến 2/3 Quốc hội Pháp sẽ là bàn đạp để ông Macron thực thi nhiều cải cách táo bạo mà trước mắt sẽ là việc thay đổi Bộ Luật lao động vốn cực kỳ nhiều tranh cãi trong nhiệm kỳ của ông Hollande.

 

Thủ tướng Pháp Edouard Philippe, người vừa được ông Macron bổ nhiệm, đã ngay lập tức ca ngợi chiến thắng của REM: “Hàng triệu người Pháp đã một lần nữa khẳng định sự gắn kết đối với khát vọng được đổi mới của Tổng thống”; rằng các cử tri đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: Họ muốn một Quốc hội với “diện mạo mới”. Người đứng đầu chính phủ Pháp tuyên bố “nước Pháp đã trở lại”, đồng thời cam kết sẽ nhanh chóng thúc đẩy những cải cách táo bạo trong lĩnh vực bảo vệ người lao động và chính sách an ninh của Pháp.

 

Thủ tướng Pháp Edouard Philippe. (Ảnh: Reuters)

 

Chính trường Pháp tái định hình

 

 

Việc cử tri tiếp tục dồn nhiều phiếu cho REM cho thấy, những biến động mạnh mẽ trên chính trường Pháp từ cuộc bầu cử Tổng thống chưa dừng lại. Theo kết quả bầu cử, đảng Xã hội chỉ giành được trên 13% số phiếu, tương đương với khoảng 20-30 ghế. Rất nhiều gương mặt nổi bật của đảng này, như cựu ứng cử viên vừa tranh cử Tổng thống Benoit Hamon, thậm chí cả Chủ tịch đảng Jean-Christophe Cambadelis đã để mất ghế nghị sĩ. Đây là thất bại chưa từng có đối với đảng Xã hội, như chính ông Cambadelis thừa nhận. Trong vòng 5 năm, từ đỉnh cao quyền lực khi vừa nắm quyền hành pháp dưới thời Tổng thống Hollande, vừa chiếm đa số ở Quốc hội, đảng Xã hội đã mất tất cả và đang trên con đường biến mất khỏi chính trường Pháp.

 

Phía cánh hữu, với 22% số phiếu, đảng Những người cộng hoà (LR) tuy đạt kết quả tốt hơn phe cánh tả, nhưng cũng sụt giảm mạnh và dự đoán sẽ đánh mất gần 100 ghế so với khóa trước.

 

Kết quả này cho thấy nền chính trị Pháp đang được tái định hình với tương quan mới giữa các lực lượng chính trị trong đó REM đang nắm giữ vị trí trung tâm, còn hai đảng truyền thống là đảng Xã hội và đảng Những người Cộng hòa vốn thay nhau nắm quyền ở Pháp trong gần 60 năm qua đã thất bại nặng nề. Điều đó chứng tỏ rằng, cử tri Pháp sẵn sàng đánh cược vào những con người mới hơn là tiếp tục với những con người cũ đã khiến họ thất vọng.

 

Cẩn trọng sự đánh lừa của những con số

 

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, Tổng thống Macron và đảng REM của ông cần phải cảnh giác trước các con số để thấy được sự ủng hộ thực sự của người dân Pháp.

 

Trong kỳ bầu cử Tổng thống, chiến thắng áp đảo của ông Macron trước bà Marine Le Pen được xem là điều tất yếu khi tất cả các đảng phái và lực lượng xã hội ở Pháp đều coi việc ngăn chặn một ứng cử viên cực hữu là một “nghĩa vụ cộng hòa”. Tương tự như vậy trong cuộc bầu cử lập pháp, REM tận dụng được hai yếu tố thuận lợi, đó là các đảng truyền thống quá suy yếu trong khi người dân Pháp vẫn chưa hết cảnh giác trước đảng Mặt trận Dân tộc cực hữu.

 

Vì thế, chiến thắng áp đảo hiện nay của REM cần được nhìn nhận một cách tương đối. Tỷ lệ cử tri Pháp đi bầu hôm 11/6 chỉ ở mức 48,8%, mức thấp nhất từ trước đến nay đối với một cuộc bầu cử lập pháp, cho thấy dân Pháp ngày càng ít mặn mà với chính trị và hoạt động đảng phái, do đó sẵn sàng bầu cho những gương mặt hoàn toàn mới mẻ. Hơn nữa, việc đảng của ông Macron giành được 32% số phiếu của tổng số 48,8% cử tri đi bầu, nghĩa là trên thực tế, đảng REM chỉ giành được khoảng 16% số phiếu của cử tri cả nước. Nhìn vào thực tế này để thấy rằng, khi niềm vui chiến thắng lắng xuống, ông Macron sẽ có nhiều việc phải làm để khiến tỷ lệ ủng hộ trở nên thực chất hơn.

 

(Nguồn Trung tâm thông tin công tác tư tưởng Thành phố)