Chỉ trong vòng hai tuần cuối tháng 2/2015, trên thế giới đã diễn ra 3 sự kiện quốc tế quan trọng: các nước châu Âu đạt thỏa thuận tạm thời nhằm giữ chân Hy Lạp ở lại Khu vực Đồng Euro (Eurozone), Hội nghị thượng đỉnh bốn bên ở Minsk (Belarus) đưa ra lộ trình ngừng bắn ở miền Đông Ukraine và những tiến triển đáng ghi nhận trong đàm phán hạt nhân Mỹ – Iran đạt được ở Geneva (Thụy Sỹ).

 


Giới quan sát quốc tế nhận định, những khủng hoảng nói trên đang tác động lẫn nhau nhau một cách chặt chẽ và mật thiết như một ván bài domino.


Trước tiên, có thể thấy nước Đức đang phải gánh vác nhiều trọng trách lớn của châu Âu. Là chủ nợ lớn nhất ở châu Âu, Đức có nhiều lợi thế chính trị đối với các quốc gia chịu nợ như Hy Lạp.


Nhiều người cho rằng thỏa thuận đạt được tại Brussels (Bỉ) hôm 24/2 vừa qua là một chiến thắng của Đức trước Hy Lạp khi các Bộ trưởng Tài chính của khối Eurozone đã cùng với Đức chấp thuận kéo dài kế hoạch trợ giúp kinh tế cho Hy Lạp thêm 4 tháng. Tuy nhiên, theo nhiều dự đoán, trong vòng 4 tháng nữa, Hy Lạp và Đức có thể nảy sinh những bất đồng mới. Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nhân, chính trị gia đang lo ngại về kịch bản “Grexit” (việc Hy Lạp tách khỏi Eurozone), đe dọa gây ra những ảnh hưởng khôn lường đến châu Âu.


Để lèo lái nước Đức vượt qua cuộc khủng hoảng Eurozone, bà Merkel cần phải  bình ổn khu vực Đông Âu. Trong thời gian qua, Thủ tướng Đức Markel đã thực hiện hàng loạt chuyến đi ngoại giao và tại thủ đô Minsk (Belarus), cùng với lãnh đạo các nước Nga, Pháp, Ukraine đưa ra thỏa thuận hòa bình cho xung đột ở miền Đông Ukraine. Tuy nhiên, các nỗ lực của Đức cho đến nay vẫn chưa thể làm hạ nhiệt căng thẳng giữa Nga và Mỹ.


Về phần mình, Mỹ đã liên tục cảnh báo Nga rằng, Mỹ có thể sẽ viện trợ vũ khí sát thương cho quân đội chính quyền Ukraine nếu chiến sự ở miền Đông Ukraine tiếp tục leo thang. Tuy vậy, nếu muốn tập trung vào xung đột ở Đông Âu, Mỹ cần phải giải quyết các bất ổn ở “chảo lửa” Trung Đông, trong đó có quan hệ với Iran. Ngày 22/2, trong cuộc gặp tại Geneva (Thụy Sỹ), Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Iran Javad Zarif đã đạt được nhiều quan điểm chung xoay quanh vấn đề đàm phán hạt nhân. Qua đó, hai bên đã nhất trí định mức uranium mà Tehran được làm giàu và tích lũy, cũng như những biện pháp nới lỏng trừng phạt quốc gia Hồi giáo của chính quyền Washington. Kết quả từ cuộc gặp tại Geneva cũng mở đường cho hai bên đẩy mạnh hợp tác trên nhiều lĩnh vực có cùng lợi ích, chẳng hạn như cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Iraq và Syria.


Tóm lại, Đức đang muốn thúc đẩy quan hệ tốt đẹp với Nga để kiểm soát nguy cơ khủng hoảng trong Eurozone. Nga lại cần một thỏa thuận với Mỹ để hạn chế sự hiện diện của Washington tại khu vực ảnh hưởng truyền thống của Moscow. Trong khi đó, Mỹ muốn nhanh chóng giải quyết vấn đề hạt nhân với Iran để có đủ sức tập trung vào cuộc đối đầu với Nga. Như vậy, có thể thấy, các cuộc khủng hoảng kể trên đều liên quan chặt chẽ với nhau, cho dù mỗi cuộc khủng hoảng diễn ra ở mức độ khác nhau.


Trong thời gian sắp tới, các mối quan hệ Đức – Nga,  Mỹ – Iran có thể sẽ tìm được cách để giải tỏa bất đồng. Nhưng rõ ràng, khủng hoảng Eurozone vẫn là nguy cơ lớn tiềm tàng, và Nga vẫn sẽ luôn cảnh giác trước những động thái của Mỹ ở Đông Âu. Nếu xem xét từ khi cuộc khủng hoảng Ukraine nổ ra đến nay, Nga cho thấy rằng, dù có chịu sự trừng phạt kinh tế thì Moscow vẫn sử dụng mọi biện pháp để đáp trả lại đối thủ.

(nguồn từ Bộ Ngoại giao)